فن شناسی، آسیب شناسی و ارائه طرح حفاظتی تزیینات میناکاری تخت خورشید (تخت طاووس)

مینا کاری روشی است برای تزئین آثار فلزی که از ذوب نمودن پودر شیشه بر روی زمین? فلزی حاصل می گردد . این هنر از دور? ساسانیان تا به امروز در کشور ما رواج داشته و اوج و شکوفائی آن در دور? قاجار بوده است . تخت خورشید (طاووس) از شاهکارهای هنر میناکاری متعلق به این دوره است .موضوع این پایان نامه " فن شناسی ؛ آسیب شناسی و ارائ? طرح حفاظتی تزئینات مینا کاری تخت خورشید (طاووس) " می باشد. با توجه به آنکه تاکنون پژوهشی جامع در زمینه حفاظت از آثار مینایی و به ویژه این اثر ارزشمند صورت نگرفته بود در این تحقیق برآن شدیم تا گامهایی در جهت شناخت، حفظ و نگهداری از این گنجینه مینایی برداریم. هدف اصلی این پژوهش شناسایی ساختار مینا ؛ تکنیک های به کار رفته و شناسایی آسیب های وارده بر میناهای تخت خورشید و اتخاذ روشی مناسبی در جهت حفاظت از آن بوده است . روشهای گردآوری اطلاعات در حوزه توصیفی با استفاده از منابع کتابخانه ای و در حوزه تجربی به صورت انجام کار عملی بر روی تخت خورشید بوده؛ در جهت دستیابی دقیق و علمی به اثبات و یا رد فرضیه ها از روشهای آنالیز دستگاهی و متالوگرافی بهره برداری شده است . در این تحقیق چهار فرضیه مورد آزمون و بررسی قرار و گرفته و نتایج زیر حاصل شده است : دوام مینا کاری علاوه بر تکنیک اجرا با ترکیبات مینا و دمای پخت آن در ارتباط است؛ آسیب های وارده در مینای پشیتبان، زمینه را برای ایجاد آسیب در لایه مینای تزئینی فراهم می آورد؛ عامل اصلی ایجاد ترک و ریختگی فراوان در لایه مینای آبی فیروزه ای بکار رفته درتزیینات مینایی تخت خورشید ناشی از ساختار درونی مینا است و قرار گرفتن ترکیب فلز و شیشه درکنار یکدیگر در ساخت مینا، باعث ایجاد دسته جدیدی از آسیبها شده است .